Giriş
Ripple, 2012 yılında Chris Larsen ve Jed McCaleb tarafından dünya çapındaki bankalar ve finans kurumları için hızlı, güvenilir ve ucuz sınır ötesi para transferleri sağlamak amacıyla kurulmuştur. Ripple tarafından geliştirilen merkezi olmayan bir dijital ödeme protokolü olan Ripple Net, dünyanın çeşitli yerlerinde finansal işlemleri daha verimli hale getirmek için geliştirildi ve yerel ağ belirteci olan XRP'nin kullanımıyla uluslararası ödemeleri düşük maliyetli ve anlık hale getirerek SWIFT gibi geleneksel ödeme sistemlerine rakip oldu.
Ripple, finansal hizmetler alanında geliştirdiği ağıyla büyük ilerleme kaydetmiş ve çeşitli stratejik ortaklıklar yapmıştı. Santander, Standard Chartered, American Express gibi önde gelen şirketlerle ortaklıklar kurarak RippleNet ağını genişleten Ripple, On-Demand Liquidity hizmeti ile ağının yerel tokeni olan XRP'nin uluslararası transferlerde aracı para birimi olarak kullanılmasının önünü açmıştı. Ripple'ın yaptığı geliştirmeler ve ortaklıklar ile Ripple Net, 300'den fazla finans kuruluşunu birbirine bağlayarak küresel bir ödeme ağı haline geldi.
Ripple için her şey yolunda giderken, 22 Aralık 2020'de ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Ripple Labs Inc. aleyhine bir dava açtı. SEC, Ripple'ın XRP tokenini kayıtsız bir menkul kıymet olarak satarak federal menkul kıymetler yasalarını ihlal ettiğini iddia etti.
Bu yazımızda 2024 ABD Başkanlık seçimleri öncesinde Ripple ile SEC arasında devam eden dava sürecinde yaşananları, seçim sonrası gelişmeleri ve beklentileri sizlerle paylaşacağız.
2024 ABD Başkanlık Seçimleri Öncesinde Davalar ve Etkileri
2012 yılında kurulan Ripple, finansal hizmetler alanındaki gelişmeler ve stratejik ortaklıklarla ağını büyütmeye devam ediyordu. Kripto para piyasası 2017-2018 yıllarında genel bir boğa koşusuna girerken, Ripple ağının yerel parası XRP büyük bir yükseliş ivmesi kazanarak CoinMarketCap verilerine göre Ocak 2018'de tüm zamanların en yüksek fiyatı olan 3,84 dolara ulaştı. 2018'deki boğa piyasası yerini ciddi bir düzeltmeye ve ayı piyasasına bıraktı. Mart 2018'de fiyat 0,50$'a kadar düştü. 2019 yılı boyunca XRP fiyatı 0,20 ile 0,50 dolar arasında dalgalandı. Mart 2020'de, COVID-19 pandemisinin neden olduğu piyasa çöküşü sırasında yaklaşık 0,15 dolara düştü. XRP, yeni ortaklıklar ve Talep Üzerine Likidite (ODL) kullanımındaki artışlarla 2020'nin sonuna doğru bir miktar toparlanma yaşadı. Kasım 2020'de fiyat yaklaşık 0,70 dolara tırmandı.
22 Aralık 2020 tarihinde ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Ripple Labs ve yöneticileri (Brad Garlinghouse ve Chris Larsen) aleyhine bir dava açtı. SEC, Ripple'ın 1,3 milyar doların üzerinde kayıtsız menkul kıymet sattığını, Chris Larsen ve Brad Garlinghouse gibi Ripple yöneticilerinin bu satışlardan kişisel kazanç elde ettiğini ve Ripple'ın XRP tokenini kayıtsız bir menkul kıymet olarak satarak federal menkul kıymetler yasalarını ihlal ettiğini iddia etti. Bu bağlamda SEC, Ripple'ın kurumsal XRP satışları nedeniyle topladığı 1,3 milyar dolarlık fonun iadesinin yanı sıra ek cezai yaptırımlar talep etti. Ayrıca Ripple'ın XRP satışlarının kalıcı olarak yasaklanmasını talep etti.
SEC tarafından açılan davanın savunmasında Ripple.
- XRP'nin bir menkul kıymet değil, bir "dijital varlık" olduğunu,
- SEC'in kripto para piyasası için net yasal yönergeler sağlamadığı ve düzenleme eksikliği olduğu,
- SEC'in 8 yıl boyunca XRP'nin düzenleyici statüsü hakkında net bir rehberlik sağlamayarak Ripple'ı ve piyasa katılımcılarını adil bir şekilde bilgilendirmediği,
- SEC'in Bitcoin ve Ethereum'a menkul kıymet muamelesi yapmaması, XRP'ye de aynı şekilde muamele edilmesi gerektiğini göstermektedir,
- XRP'nin dünya çapında birçok ülke tarafından dijital bir varlık olarak tanınması,
- XRP'nin satışlarının tıpkı trade yapıyor Bitcoin veya diğer kripto para birimleri gibi olduğunu kaydetti.
Ripple savunmasında SEC'in yaklaşımını yasal, mantıksal ve kripto para piyasası perspektifinden eleştirdi. XRP'nin yasal statüsünün sadece Ripple için değil tüm kripto sektörü için bir emsal teşkil edeceğini savunarak davaya karşı güçlü bir savunma yaptı. Ripple'ın savunması, kripto para piyasası için düzenleme eksikliğini gündeme getirdi.
2024 ABD Başkanlık seçimleri öncesinde, Ripple ve SEC arasında devam eden davada önemli mahkeme kararları alındı:
- Mart 2021'de Ripple'ın SEC'in dahili belgelerine erişim talebini kabul etti.
- Temmuz 2022'de SEC, Ripple'a SEC'in eski Kurumsal Finans Direktörü William Hinman'ın 2018'de yaptığı ve Ethereum'un bir menkul kıymet olmadığını belirttiği bir konuşmayla ilgili dahili belgeleri teslim etmesini emretti.
- Aralık 2022'de hem Ripple hem de SEC davanın özet yargı yoluyla çözülmesi için başvuruda bulundu, ancak mahkeme tam bir duruşma yapılmasını emretti.
- Temmuz 2023'te, XRP'nin bireysel satışlarının menkul kıymet olmadığına, ancak kurumsal satışların menkul kıymet olabileceğine karar verdi. Bu karar Ripple için kısmi bir zafer olarak görüldü ve XRP fiyatı önemli ölçüde yükseldi. SEC mahkemenin kararına itiraz etti ve Ripple'ın cezasının artırılmasını talep etti.
- Ağustos 2024'te, Ripple'ın XRP satışlarının bazı yönlerinin menkul kıymetler yasalarını ihlal ettiğine karar verdi ve 125 milyon dolar para cezası uyguladı. SEC mahkemenin kararını temyize götürdü. SEC, menkul kıymetler yasasının ihlal edildiğini savundu ve temyiz mahkemesinden kararı yeniden gözden geçirmesini istedi.
SEC'in mahkeme kararını temyiz etmesiyle birlikte dava 2025 yılında devam edecek. Jürili duruşmanın 21 Ocak 2025 tarihinde gerçekleşmesi bekleniyor.
2024 ABD Başkanlık Seçimi Sonrası Gelişmeler ve Beklentiler
2024 ABD Başkanlık seçimleri öncesinde Trump yönetiminin kripto paralara karşı daha dostane bir politika benimseyeceğini belirtmesi ve Trump'ın SEC'in agresif duruşunu gevşetmesi gerektiğini vurgulayarak düzenleyici belirsizliği azaltma sözü vermesinin ardından Donald Trump'ın seçim zaferi kripto para piyasasında ve XRP'de yükselişe sahne oldu. Başkanlık seçiminin ardından piyasalarda düzenleyici baskının azalacağı yönünde bir beklenti oluştu. SEC Başkanı Gary Gensler, 20 Ocak 2025 tarihinde görevinden ayrılacağını açıkladı. Bu haberin ardından SEC'in Ripple davasını karara bağlama ihtimali güçlendi. Bu da yatırımcıların XRP'ye olan ilgisini artırdı. Bu gelişmelerin ardından XRP Kasım ayında %350 değer artışıyla 2,5 dolar seviyesine ulaştı. Kripto piyasasındaki yükselişiyle XRP, piyasa hacmine göre ilk 3 coin arasında yer aldı.
Sonuç
Donald Trump'ın 2024 ABD Başkanlık seçimlerini kazanmasıyla birlikte XRP fiyatında hızlı bir yükseliş yaşandı. Bu yükselişin nedeni;
- Trump yönetiminin SEC üzerindeki baskıyı hafifleteceği beklentisi,
- Ripple ile SEC arasında devam eden davanın Ripple lehine sonuçlanacağına dair görüşlerin artması,
- Trump'ın kripto para birimleri hakkındaki açıklamaları,
- SEC Başkanı Gary Gensler 20 Ocak 2025 tarihinde görevinden ayrılacağını açıkladı,
- Ripple'ın Asya ve Orta Doğu'daki faaliyetlerinin büyümesi, XRP'ye olan talebin artması
Davanın geleceğine ilişkin görüşlerin çoğu bir uzlaşma üzerinde birleşiyor. Trump yönetiminin daha dostane bir yaklaşım sergilemesiyle birlikte Ripple ve SEC arasında bir uzlaşma ihtimali güçleniyor. Bu süreçte Ripple, SEC'e belli bir miktar ceza ödeyerek davayı sonlandırabilir ve XRP'nin yasal statüsü netleşebilir.
Ripple'ın SEC davasını kazanması ya da tamamen çözüme kavuşturması halinde XRP fiyatında yeni bir ralli beklenebilir. Ripple, ABD pazarındaki faaliyetlerini hızlandırabilir ve XRP'nin benimsenmesini artırabilir. Ripple ağının kullanımı artabilir ve bu da XRP fiyatının yükselişini destekleyebilir.